W latach 2000. w naszym kraju rozpoczęła się stosunkowo krótka moda na kredyty frankowe. Kredytobiorców kusiły atrakcyjne warunki udzielania tego typu zobowiązania oraz niskie stopy procentowe. Dziś, po upływie kilkunastu lat, wciąż pojawiają się na pierwszych stronach gazet w związku z kontrowersjami, które zaistniały w związku z nimi.
Czym jest unieważnienie umowy kredytowej?
Udzielanie kredytów frankowych przez polskie banki było dużo bardziej skomplikowane niż zobowiązań zaciąganych w naszej rodzimej walucie. Wraz ze znaczącym wzrostem kursu franka na przestrzeni kilku lat (od poniżej 2 zł do ponad 4 zł) wielu z kredytobiorców zaczęło mieć problemy z regularną spłatą swojego zadłużenia. Wyrok TSUE (Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej) z 2019 roku dopuścił możliwość unieważnienia umowy kredytowej zawartej z bankiem przez tzw. frankowiczów. Procedura ta stosowana jest dla kredytów denominowanych i indeksowanych. Nieważność umowy kredytu frankowego (kancelariakredytobiorcy.pl) skutkuje uznaniem, że umowa pomiędzy bankiem i kredytobiorcą nigdy nie została zawarta. Frankowicz zobowiązany jest do zwrócenia bankowi kwoty, która otrzymał w dniu podpisania umowy (niepowiększonej o odsetki, marże, opłaty dodatkowe etc.), z kolei instytucja zwraca mu wszelkie wpłacone przez czas trwania umowy środki. Rozliczenie stron może być przeprowadzone metodą salda lub dwóch kondygnacji. To jednak nie wszystko. Co z hipoteką?
Nieważność umowy kredytu a hipoteka
W związku z uznaniem za nieważną umowy kredytowej pomiędzy bankiem i kredytobiorcą, anulowane zostają wszystkie pozostałe umowy, np. ubezpieczenia oraz zabezpieczenia spłaty kredytu, takie jak hipoteka w przypadku kredytu hipotecznego. Bank dostarcza kredytobiorcy pismo potwierdzające zrzeczenie się hipoteki oraz wyraża zgodę na usunięcie jej z księgi wieczystej. Skutkuje to uzyskaniem pełnej władzy nad mieszkaniem, domem czy działką przez kredytobiorcę. Jest to ostatni krok związany z „uwolnieniem się” od kwestii prawnych wynikających z zaciągnięcia kredytu frankowego. Dzięki usunięciu hipoteki ewentualna sprzedaż nieruchomości będzie dużo łatwiejsza. Dla wielu kredytobiorców właśnie ten aspekt był kluczowy podczas podejmowania decyzji o wejściu na drogę sądową z bankiem i podjęcia próby unieważnienia umowy z wierzycielem. Wykreślenie hipoteki może mieć charakter deklaratywny, czyli stwierdzać fakt jej wygaśnięcia, gdy właściciel posiada wyrok sądu stwierdzający nieważności umowy, lub konstytutywny związany z wygaśnięciem jej z momentem wykreślenia z księgi wieczystej.
Jak znieść hipotekę?
W celu zniesienia hipoteki kredytobiorca musi wystąpić do sądu wieczystoksięgowego i złożyć tam odpowiedni wniosek. W Polsce nie ma możliwości automatycznego wykreślenia hipoteki po wydaniu wyroku unieważniającego umowę kredytową. Dokumentami, które umożliwiają wszczęcie procedury są wniosek o wykreślenie hipoteki oraz oświadczenie banku o zgodzie na wykreślenie hipoteki lub wyrok frankowy. Warto zaznaczyć, że niektóre sądy mogą oddalić prośbę o wykreślenie hipoteki na podstawie wyroku sądowego. Wynika to z niejednolitych przepisów w tej materii, które budzą dezaprobatę prawoznawców.
